آموزش کامپیوتر
همواره این سوال مطرح است که برای آموزش کامپیوتر به کودکان چه شخصی مناسبتر است؟ آیا خود ما میتوانیم این کار را انجام دهیم یا میبایست فردی متخصص آموزش وی را بر عهده گیرد؟
این نـوع آموزش از جـمله مـواردی اسـت کـه به تـجربه کافی و صبر و حوصله زیاد نیازمند است. بسیاری از سوء تفاهمها و برخوردها زمانی بروز میکنند که والدین توقعی بیش از توانایی فرزندشان دارند و مطالب آموزشی را با دیدگاه خود بـه آنها میآموزند، در حالی که لـحن و حـالت انـتقال مطالب به کودکان نیازمند روندی خاص است.
در این مـقاله انتظاراتی را که میتوانیم از کودکان چهار، پنج و شش ساله داشـته باشیم مـطرح کرده و بیان میشـود که نـیاز آموزشی در این گروه سنی از چه طریق برآورده خواهد شد.
در این مقطع سنی کودکان مقاومت و لجبازی بیشتری نشان میدهند و نـمیتوانند به طور جدی مراحل آموزشی را طی کنند و باید توجه داشت که در این هنگام بازیگوشی کودک نوعی جلب توجه والدین و تقاضای محبت بیشتر از آنهاست، زیرا او نمیتواند به صورت مستمر و در حالتی خشک و جدی، سیل آموختهها را به ذهن خود تحمل کند و به نوعی نیازمند وقفه در آموزش است.
آموزش کامپیوتر در سنین خردسالی تنها به صورت عملی و با استفاده از نرمافزارهای متناسب با سن آنها امکان پذیر است و همان گونه که در مقاله "کودکان از چه زمانی میتوانند کار با کامپیوتر را آغاز کنند؟" (ماهنامه وب شماره ۸۳) بیان شد، به دلیل بروز واکنش حرکتی کودکان در این سنین میبایست آنها را به آموزش کامپیوتر در حالت دلخواه تشویق کرد تا آموختههای وی با تفنن همراه بوده و به صورت شهودی کسب شوند.
اگر فرزند شما تقاضای کمک میکند، بهتر است به او کمک کنید اما دقت کنید که آیا او به کمک شما نیاز دارد؟
به طور مـثال اگر وی در کاری سـادهای که قـبلاً تجربه کرده و انجام مجدد آن برایش دشوار نیست از شما کمک خواست، تسلیم نشوید، حتی اگر وضعیت را بدتر کند، زیرا در مدت کوتاهی او به کودکی تنبل و وابسته به شما تبدیل خواهد شد، ولی زمانی که علیرغم تلاش وی، عمل مورد نظر در کامپیوتر انجام نمیشود، با هدایت دست او و توضیح مرحله به مـرحله عملیات به صورت آهسته این کار را به او بیاموزید و با وقفهای کوتاه از او بخواهید که خود نیز آن را آزمایش کند.
مسئله دیگری که در آموزش کامپیوتر به کودکان باید مورد توجه قرار گیرد، این است که در انتقال مطالب ابداً عجله نکنید و نگران این نباشید که درسهایی را که برای یاد دادن در یک روز در نظر دارید به روز بعد منتقل کنید.
به کودکان اجازه دهید که هر قدر زمان برای یادگیری و تمرین مطلبی نیاز دارند صرف کنند؛ چرا که این زمان رابطه مستقیم با میزان یادگیری آن مطلب خواهد داشت.
به خاطر داشته باشید، زمانی که مهارتهای کامپیوتر را به کودکی آموزش میدهید، ممکن است لازم باشد تا بارها موردی را تکرار کنید. در این مواقع میبایست گذری به مطالب دیگر زده و تمرکز بیش از حد او را از مورد گیج کننده به مورد دیگر معطوف کنید و پس از گذشت زمان اندکی مجدداً آن مطلب را برای وی بازگو کنید.
حتی اگر زمانی متوجه شدید که او نمیتواند مطلب مذکور را فرا گیرد، با اصرار بیش از حد میل و اشتیاق او را تضعیف نکرده و آموزش را به روزهای بعد موکول کنید.
مهمترین نـکتهای که والـدین باید به آن تـوجه کنند ایـن است که فراگیری مهارتهای مختلف کامپیوتر به کودکان، بـخش اصلی آموزش آنها را تشکیل نمیدهد، بلکه بازی کردن جالب توجهترین تجربهایست که آنها میتوانند در مورد کامپیوتر داشته باشند، بنابراین تا هنگامی که این شـوق در آنها وجود دارد و با انجام بـیش از حد آن بـه خود آسیب نمیرسانند، آنـها را آزاد بگذارید تا با انجام بازیها دید خود را نسبت به کامپیوتر و دنیای مجازی بیشتر کرده و همین طور مهارتهای دست خود را نیز افزایش دهند. این امر سبب میشود که در آیـنده حـتی در مقابل دشوارترین مباحث کامپیوتر از خود اشتیاق کافی برای آموختن بروز دهند.
در مورد کامپیوتر تشویق و تحسین کودک راه مناسبی برای آموزش مهارتهاست؛ کودک نیاز به راهنماییهای شما و تمرین بیشتر دارد ولی باید صبر کنید و حوصله داشته باشید تا به نتایج مطلوب برسید.
تا سن شش سالگی کودکان میتوانند مهارتهای پایه را بر مبنای بازی کردن فراگیرند؛ بنابراین ضمن استـفاده از نرمافزارهای آموزشی مبتنی بر بازی، خود نیز دارای بیانی خلاق باشید تا او از آنچه مجبور به فراگیریش است، خسته نشود.
اغـلب والـدین امروزی احـساسات خود مانند اضطراب، نگرانی، عـجلـه و غــیره را در رفـتـار با کـودکـان منـعکـس میسـازند. بـنابراین دقـت داشته باشید که در هنگام آموزش کامپیوتر به کودکان یا خود را به طور کامل کنترل کرده و یا این آموزش را به زمانی موکول کنید که آرامش کافی در شما وجود دارد.
در آخر لازم به ذکر است که موارد گفته شده تنها بخشی از نکات مورد توجه در آموزش کامپیوتر به کودکان است و باید توجه داشت که بهترین حالت آموزش تنها زمانی رخ میدهد که فردی متخصص و با حوصله، تدریس کامپیوتر را به گروهی از کودکان انجام دهد؛ زیرا کامپیوتر از جمله ابزارهایی است که کار گروهی در کودکان را تقویت کرده و خود نیز در این حالت بیشترین بازدهی را خواهد داشت.